Verniğe zehirli maddelerin katılması suretiyle zehirli boyanın hazırlanması, ısıtan tertibatı ve karıştırıcısı bulunan karıştırma kazanlarında yapılır.
Her iki cihazın da hacminin % 80'ine kadar doldurulabileceği, vernik imalinin doldurma, pişirme, boşaltma dahil 8 saat, zehirli boya imalatının doldurma, pişirme, boşaltma dahil 6 saat süreceği, vernik özgül ağırlığının D=1, zehirli boya özgül ağırlığının D=1,2 olduğu ve zehirli boyaya ağırlık olarak % 40 oranında vernik katıldığı kabul edilir.
Yukarıdaki esaslara göre dar boğaz hesaplanır ve kapasite yalnız zehirli boya kapasitesi olarak belirtilir. Zehirli boya verniğinin yalnız başına kullanma yeri bulunmadığından zehirli boya verniği için ayrıca bir kapasite hesaplanmaz.
Boya MikserleriHam ve Yardımcı Maddeler: (100 kg. mamul elde etmek için):
- Sentetik reçine : 20 kg.
- Solventler :16 kg.
- Kimyasal katkılar : 6 kg.
- Bakır 1 Oksit ve diğer zehirler : 40 kg.
- Kurşun üstübeci: 8 kg.
- İnorganik pigmentler (demir krom oksit):13 kg.
Bu miktarlara ortalama imalat zayiatı dahildir.Alkit ve poliester reçineler, paslanmaz çelikten veya kalın nikel kaplamalı, motorlu-ajitatörlü, soğutma ceketli ve serpantinli, 2500 C'ye kadar ısıtma tertibatlı, geri soğutucusu, kondensesi, termometresi, reaksiyon kazanı hacminin en az iki katı hacminde bir inceltme kazanı bulunan cihazlarda yapılır. Reaksiyon kazanı hacminin % 80'i kadar şarj yapılacağı ve alkit reçine üretiminde bir günde 1 ila 1,5; şarjlık poliester üretiminde günde 1,5-2 şarjlık üretim yapılabileceği kabul edilir.
İnceltme kazanı yeterli olmayan tesislerde ayrıca % 85'lik bir çalışma randımanı dikkate alınır. İnceltme kazanı hiç bulunmayan, inceltme işleminin de reaksiyon kazanında yapıldığı tesislerde reaksiyon kazanının % 50'si kadar şarj yapılacağı kabul edilir, ayrıca % 85'lik bir çalışma randımanı dikkate alınır. Yoğunluk alkit için 1,15 poliester için 1,30 kabul edilir. İki imalat aynı tesiste yapıldığı taktirde, yılın kaç gününde alkit ve kaç gününde poliester çalışıldığı firma beyanlarından belirlenir.
Kapasite % 100'lük alkit ve poliester olarak gösterilir.
Poliester Reçinesi Ham ve Yardımcı Maddeleri:
(100 kg. % 100'lük Reçine Üretimi ve bunun sonradan % 60'lığa inceltilmesi için):
- Polialkoller : 45 kg.
- Ftalik anhidrit ve diğer poliasitler : 65 kg.
- Monoasitler : 2 kg.
- Monomerler (Butilakrilat, metil metakrilat, Akrilonitril vb.) : 8 kg.
- Diğer kimyasal maddeler : 8 kg.
- Ksilol veya toluol : 5 kg.
- Sitiren : 55 kg.
- Alkoller : 2 kg.
- Organik peroksitler : 4 kg.
- Bal mumu, parafin mumu ve hidrojene hint yağı :1 kg
Alkit Reçinesi Ham ve Yardımcı Maddeleri:
(100 kg. % 100'lük Reçine Üretimi ve bunun sonradan % 60'lığa inceltilmesi için):
- Yağlar ve sınai yağ asitleri : 55 kg.
- Gliserin ve diğer polialkoller : 22 kg.
- Ftalik anhidrit : 27 kg.
- Poliasitler : 3 kg.
- Monoasitler : 3 kg.
- Sentetik reçineler : 4 kg.
- Kimyasal katkılar :1 kg.
- Vayt spirit (solvent 140/210) ve ksilol veya toluol : 67 kg.
İmalatta, alkoller, stiren ve solvent nafta gibi özel solventler kullanılıyorsa solvent 140/210 veya ksilolden düşülerek rapora eklenebilir.
Reçetelerde grup adı ile kısaca yer alan maddelerin kapsadığı maddeler aşağıda açıklanmıştır.
Alkoller:
(Metil, izopropil, bütil, izobütil alkoller, metil izobütil karbinol, metoksi butanol vb.)
Ketonlar ve Keton-Alkoller:
(Aseton, metil etil keton, metil izobütil keton, sikloheksanon, metil sikloheksanon, diaseton alkol, izoforon, pentokzon vb.)
Esterler:
(Metil asetat, etil asetat, izopropil asetat, bütil asetat, amilasetat, metil amil asetat, etil lakat, etilen glikol, monoetil eter asetat, metoksi butanol asetat, metil sikloheksil asetat, izopropil oksitol asetat.)
Glikol Eterleri:
(Etilen glikolün ve dietilen glikolün mono metil, mono metil mono bütil ve mono fenil eterleri vb.)
Plastifiyanlar:
(Dimetil, dietil, dibütil, dioktil, bütil benzil ve dibutil glikol, dimetil siklohekzanol, difenil, dimetilglikol ftalatlar, tribütil, trifenil, tritoil, trikrezil, trikloretil fosfatlar, tribütil sitrat, dibütil tartrat ve sebasat, dimetil siklohekzanol adipat, bütil asetil risinolcat, butil stearat, metil abietat, triasetin, dimetil siklohegzanol oksolat, kafuru, klorlu parafinler, klorlu difeniller, hint yağı, triasetil gliseril monolaktat, asetil trietilsitrat, etil ftalil etil glikolat vb.)
Polialkoller:
(Pentaeritrit, dipentaeritrit, trimetilol etan, trimetilol propan, sorbitol, etilen glikol, dietilen glikol, propilen glikol, bütilen glikol, dipropilen glikol, neopantilen glikol vb.)
Poli Asitler:
(Ftalik anhidrit malaik anhidrit izeftalik fumarik azelaik suksinik ediplik ve sebasik oksalik klorendik asitler vb.)
Mono Asitler:
(Yağ asitleri, tall oil yağ asitleri, sentetik yağ asitleri, pelargonik asit, izedekonoik asit, izooktanoik, 2-etil heksanoik asit, P-tert benzoik asit vb.)
Sentetik Reçineler:
(Kondansasyon, polikondansasyon, poliadisyon müstahsalları, polimerizasyon ve kopolimerizasyon müstahsalları, tabii reçinelerin ve reçine asitlerinin esterleştirilmesi suretiyle elde edilen suni reçineler, tabii kauçuğun kimyasal türevleri, sellüloz asetat, asetat, asetebtrat, etil sellüloz vb.)
Kimyasal Katkılar:
(Lesitin, dipenten, çam yağı, fenol, krezol, guayakol, oksimler, çinko rezinat ve zaftenat, metil metakrilat, akrilo nitril, hidrokinon, P-tert bütil hidrokinon, metil hidrokinon, bütil katekol, aeak bakteri öldürücü kimyasal maddeler, morfolin, alüminyum stearat, sodyum fenol fenat, pentaklar fenol sodyum tuzu, slikonlar vb.)
Bu açıklamaların sadece tablo 4'te gösterilmesi yeterlidir.
Ayrıca pearlmiller için cam bilya ve kromanıt bilya ile bilyalı değirmenler için çelik, porselen ve kuvarsit bilya, süzme ve renk açma için aktif hale getirilmiş silisli fosiller ve dolgulardan kesilerek kalsiyum ve alüminyum silikat, silisyum dioksit ve tabii alüminyum silikat verilebilir.
1-Ayakkabı boyası ve ayakkabı cilası umumiyetle bakır ve galvanizli saç kazanlarda hazırlanır.
2-Kapasite tespitinde kazan hacmini hesaplamaya esas teşkil eden ölçüler alınır ve hacim hesaplanarak % 80'inin doldurulacağı kabul edilir.
3-Hazırlama, kaynatma ve doldurma müddeti 4 saat kabul edilir. Buna nazaran bu gibi imalatta kazanlara günde 2 şarj yapılacağı düşünülerek hesaplanır.
4-Hazırlama ve doldurma el işçiliğine dayandığı için ayrıca % 70 randıman kabul edilir.
Formül: V x 2 x 0,8 x 0,7= ... 8 saatteki imalat.
Formül: 5 x 1,12-- 8 saatteki imalat.
(V= Kazan hacmi) V x 336= ... ton/sene
5- Ham maddeler:
a) Ayakkabı boyası
Parafin: % 6,5
Monton : % 12
Sair kimyevi maddeler : % 6
b) Cilalar
Parafin : % 20
Karnaba : % 10
Bal mumu : % 10
Solvent : % 65